جایگاه راه‌آهن ایران در جهان + آمار و جزئیات
راه‌آهن ایران از قدمت بالایی برخوردار است که با توسعه قابل توجه در سالیان اخیر؛ ایران را در جمع ۲۰ کشور برتر جهان از نظر طول خط ریلی قرار داده است.
ایران بر اساس آخرین آمار دارای ۱۵۸۰۰ کیلومتر خط ریلی است که این میزان یک عدد بزرگ و قابل توجه به شمار می‌رود، اما اگر وسعت ایران را در مقایسه با سایر کشورها مقایسه کنیم این شرایط مطلوب به نظر نمی‌رسد.
بزرگ‌ترین راه‌آهن‌های جهان
ایالات متحده آمریکا و چین به ترتیب رتبه‌های اول و دوم را با فاصله زیاد از سایر کشورها در اختیار دارند.
کشورهای اروپایی مانند آلمان، فرانسه، لهستان و ایتالیا به دلیل تراکم جمعیتی و سیستم حمل‌ونقل پیشرفته، در بالای فهرست قرار دارند.
تاریخچه راه‌آهن ایران
نخستین جرقه‌های حمل‌ونقل ریلی
ایده ساخت راه‌آهن در ایران برای نخستین بار در دوران ناصرالدین‌شاه قاجار مطرح شد؛ شاهی که شیفته پیشرفت‌های غرب بود و در سفرهایش به اروپا مجذوب قطارهای مدرن آن زمان شد.
در سال ۱۲۶۱ شمسی (۱۸۸۸ میلادی)، نخستین خط آهن ایران با طول ۸.۷ کیلومتر میان تهران و شهرری ساخته شد که به نام عامیانه "ماشین دودی" شناخته می‌شد.
این خط نه یک پروژه صنعتی، بلکه بیشتر یک جاذبه تفریحی برای درباریان و زائران حرم عبدالعظیم بود.
راه‌آهن سراسری
در سال ۱۳۰۶ شمسی (۱۹۲۷ میلادی)، عملیات ساخت راه‌آهنی که شمال و جنوب ایران را به هم متصل می‌کرد، آغاز شد.
این پروژه با عبور از رشته‌کوه‌های سرسخت البرز و بیابان‌های خشک مرکزی، به یک شاهکار مهندسی تبدیل شد.
راه‌آهن سراسری ایران در سال ۱۳۱۷ شمسی (۱۹۳۸ میلادی) تکمیل شد، مسیری به طول ۱,۳۹۴ کیلومتر که بندر ترکمن (دریای خزر) را به بندر امام خمینی (خلیج فارس) متصل می‌کرد.
در طول جنگ جهانی دوم، این خط ریلی نقشی حیاتی در تأمین تدارکات نیروهای متفقین داشت و به همین دلیل به آن لقب "پل پیروزی" داده شد.
دوران مدرن
پس از انقلاب اسلامی ۱۳۵۷، توسعه راه‌آهن ایران وارد فاز جدیدی شد. این دوران با تأکید بر استقلال صنعتی و اتصال به همسایگان، پروژه‌های متعددی را به همراه داشت.
ایران اکنون بخشی از کریدورهای بین‌المللی مهم به شمار می‌رود مانند:
کریدور شمال-جنوب: مسیر استراتژیک از روسیه به هند که از ایران می‌گذرد.
کمربند و جاده چین: ایران نقش مهمی در این پروژه عظیم چینی دارد.
توسعه پروژه‌های جدید مانند راه‌آهن چابهار-زاهدان که بندر چابهار را به شبکه ریلی سراسری ایران متصل می‌کند.
وضعیت فعلی راه‌آهن ایران
در جدول زیر به آخرین وضعیت راه‌آهن ایران اشاره شده است:
راه‌آهن ایران؛ فراتر از یک خط آهن
راه‌آهن ایران فقط یک زیرساخت حمل‌ونقل نیست؛ این شبکه پیچیده، نمادی از تحولات سیاسی، اقتصادی، و حتی هویتی کشور است. از روزهای ماشین دودی گرفته تا پروژه‌های مدرن امروزی، این مسیر نشان می‌دهد که ایران همیشه در تلاش برای اتصال به جهان و حرکت رو به جلو بوده است.
